W Muzeum Historycznym w Sanoku zakończone zostały prace konserwatorskie 3 ikon z XVII i XVIII w., oraz 298 zabytków archeologicznych. Od kilku lat Muzeum stara się o pozyskanie środków na ratowanie ikon, pisząc projekty do Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Tym razem poszerzyliśmy wniosek o zabytki archeologiczne i otrzymaliśmy dofinansowanie na ten cel w kwocie 30. 175.14 tys. zł. (własne środki wyniosły 10. 069,11 zł). Wśród ikon wytypowanych do konserwacji znalazły się:
1. Zaśnięcie Marii, XVII w., Klimkówka, nr inw. MHS/S/4190;
2. Ofiarowanie Marii w Świątyni, XVIII w., Lesko, cerkiew cmentarna, nr inw. MHS/S/4139,
3. Deesis, Chrystus Wielki Kapłan, ikona przemalowana w 1871 r. Pod przedstawieniem z XIX w., znalazła się scena Deesis z XVIII w., poch. nieznane, nr inw priligy 30 mg. MHS/S/4191.
Odrestaurowane ikony stanowią znaczącą część zbiorów Muzeum Historycznego w Sanoku. W latach 60. XX w., dwie ikony z wyżej wymienionych poddano konserwacji zabezpieczającej w pracowni Muzeum Budownictwa Ludowego w Sanoku. W trzeciej ikonie Chrystus Wielki Kapłan - którą w latach 80. XX w., wytypowano do wystawy konserwatorskiej - wykonano jedynie odkrywki na licu i ramie, które potwierdziły jej przemalowanie. Stąd obiekty te wymagały podjęcia natychmiastowych działań restauratorskich pozwalających na uzyskanie stanu, który nie będzie już ulegał nieodwracalnym uszkodzeniom. Przy renowacji ikon pracowały dwie konserwatorki dzieł sztuki: mgr Barbara Bandurka oraz mgr Anna Skrabalak.
Wśród zabytków archeologicznych znalazły się obiekty w liczbie 298. Prace konserwatorskie przy obiektach archeologicznych przeprowadziła Pracownia Archeologiczna "Pryncypat" - Marcin Przybyła z Krakowa. Zakonserwowane zabytki powiązane są tematycznie z dwoma planowanymi wystawami stałymi w 2015 r. Pierwsza z nich poświęcona historii uzbrojenia (od średniowiecza po II wojnę światową) będzie prezentowana w tzw. Zbrojowni, w podziemiach skrzydła zamkowego. Oprócz militariów nowożytnych i współczesnych planuje się umieszczenie tutaj 166 średniowiecznych elementów uzbrojenia, będących jednym ze składników projektu, a pozyskanych w trakcie badań archeologicznych na grodziskach i zamkach dawnej ziemi sanockiej. Pozostałe obiekty ujęte w projekcie, w liczbie 132, należą do najciekawszych zabytków archeologicznych odkrytych na terenie południowo-wschodniej Polski. Będą one eksponowane (wraz z innymi artefaktami, w tym wcześniej zakonserwowanymi) na drugiej z wystaw, poświęconej dziejom Sanoka i okolic od epoki kamienia po okres nowożytny. Efektem działań, jakie podejmuje Muzeum Historyczne w Sanoku jest uatrakcyjnienie ekspozycji muzealnych oraz turystycznej i edukacyjnej oferty regionu poprzez ukazanie bogactwa kulturowego na pograniczu kultur i narodów.

Katarzyna Winnicka
Muzeum Historyczne w Sanoku