26.02.2016 r. w muzeum na Zamku w Lublinie otwarto pierwszą z wystaw Zdzisława Beksińskiego "Bezpośrednie mówienie snu" - przekrojowo obejmującą spuściznę malarską i graficzną artysty. Otwarcie wystawy fotografii artystycznej Zdzisława Beksińskiego w Muzeum Lubelskim zaplanowano na 18.03.2016 r. Wszystkie pokazywane prace pochodzą z kolekcji Muzeum Historycznego w Sanoku. Wydarzeniu towarzyszą dodatkowe imprezy. Wśród nich wykład Wiesława Banacha dyrektora Muzeum Historycznego w Sanoku o życiu i twórczości Beksińskiego a także czytanie przez Andrzeja Seweryna opowiadań Zdzisława Beksińskiego oraz spotkanie z Magdaleną Grzebałkowską autorką książki "Beksińscy. Portret podwójny". Polecamy filmowę relację z wernisażu wystawy Zdzisława Beksińskiego w Muzeum Lubelskim (26.03.2016) oraz z wykładu Wiesława Banacha na Zamku w Lublinie (27.03.2016). Do obejrzenia TUTAJ...
Niezależnie od wystaw czasowych Zdzisława Beksińskiego organizowanych w Muzeum na Zamku w Lublinie oraz w Muzeum UJ w Krakowie - stała wystawa w sanockiej GALERII BEKSIĹSKIEGO jest czynna w godzinach pracy Muzeum Historycznego w Sanoku i zobaczyć na niej można wszystkie zwykle dostępne dla zwiedzających dzieła.
Z Krakowa dotarły pierwsze sygnalne egzemplarze naszej najnowszej publikacji:
ZAMEK KRÓLEWSKI W SANOKU - MUZEUM SZTUKI. Archeologia, historia, sztuka / Royal castle in Sanok - museum of art. Archaeology, history, art. ISBN 978-83-60380-39-0
Duży, dwujęzyczny polsko-angielski album zwierajęcy ponad 660 barwnych ilustracji rozmieszczonych na 448 stronach, opowiadający o historii i stałych wystawach sanockiego Muzeum Historycznego.
Ten wspaniały noworoczny prezent dla wszystkich miłośników sztuki i historii będzie dostępny już w pierwszych dniach stycznia w kasie muzeum oraz w naszym sklepie internetowym w cenie 80 zł.
Spis treści / Contents:
- Maria Zielińska, HISTORIA MUZEUM / HISTORY OF THE MUSEUM
- Piotr N. Kotowicz, HISTORIE W ZIEMI ZAPISANE / STORIES WRITTEN IN THE GROUND
- Piotr N. Kotowicz, Andrzej Romaniak, ZBROJOWNIA - MILITARIA OD ŚREDNIOWIECZA PO WSPÓŁCZESNOŚĆ / ARSENAL - MILITARIA FROM THE MIDDLE AGES TO THE CONTEMPORARY TIMES
- Jarosław Serafin, PORTRETY / PORTRAITS
- Wiesław Banach, SZTUKA SAKRALNA KOŚCIOŁA KATOLICKIEGO OD XV DO XIX WIEKU / SACRAL ART OF THE ROMAN CATHOLIC CHURCH OF THE 15th-19th C.
- Katarzyna Winnicka, SZTUKA CERKIEWNA DAWNEJ RZECZYPOSPOLITEJ OD XII DO XX WIEKU / THE ORTHODOX AND GREEK CATHOLIC CHURCH ART OF THE OLD POLISH LANDS OF THE 12th-20th C.
- Katarzyna Winnicka, CERAMIKA POKUCKA / POKUTTYAN CERAMICS
- Wiesław Banach, GALERIA MALARSTWA XX WIEKU im. MARII i FRANCISZKA PROCHASKÓW / THE GALLERY OF PAINTING OF THE 20th C. OF MARIA AND FRANCISZEK PROCHASKA
- Katarzyna Winnicka, GALERIA MARIANA KRUCZKA / GALLERY OF MARIAN KRUCZEK
- Dorota Szomko-Osękowska, GALERIA ZDZISŁAWA BEKSIŃSKIEGO / GALLERY OF ZDZISŁAW BEKSIŃSKI
Koncepcja albumu / The idea of the book:
Wiesław Banach
Redakcja / Wording:
Wiesław Banach
Ewa Kasprzak
Teksty / Texts:
Wiesław Banach, Piotr N. Kotowicz, Andrzej Romaniak, Jarosław Serafin, Dorota Szomko-Osękowska, Katarzyna Winnicka, Maria Zielińska
Tłumaczenia na j. angielski / Translations into English:
Piotr Zelny
Jarosław Serafin
Opracowanie graficzne / Graphic design:
Artur Olechniewicz
Korekta / Proofreading:
Ewa Kasprzak
Fotografie / Photographs:
Dariusz Szuwalski
Copyright © by Muzeum Historyczne w Sanoku
Wydało Muzeum Historyczne w Sanoku, 2015 r. /
Published by the Historical Museum in Sanok, 2015
TAKIEGO ALBUMU O SANOCKIM ZAMKU JESZCZE NIE BYŁO...
Więcej o naszych publikacjach...
UKAZAŁ SIĘ XI TOM ACTA MILITARIA MEDIAEVALIA
Acta Militaria Mediaevalia, tom XI, red. Piotr N. Kotowicz, Kraków - Wrocław - Sanok 2015 r., ISSN 1895-4103.
Publikacja wydana wspólnie przez Komisję Prehistorii Karpat PAU, Instytut Archeologii Uniwersytetu Wrocławskiego, Muzeum Budownictwa Ludowego w Sanoku i Muzeum Historyczne w Sanoku. Książkę można nabyć w kasie Muzeum Historycznego w zamku lub w sklepie internetowym muzeum.
Acta Militaria Mediaevalia jest rocznikiem naukowym poświęconym historii wojskowości okresu średniowiecza. Skierowane jest szczególnie do historyków wojskowości, bronioznawców, historyków, archeologów, historyków sztuki i architektury, a także pasjonatów uzbrojenia i kolekcjonerów. Periodyk ukazuje się od 2005 roku, początkowo dzięki współpracy Muzeum Historycznego w Sanoku z Polską Akademią Umiejętności, a obecnie również z Instytutem Archeologii Uniwersytetu Wrocławskiego. W kolejnych numerach Acta Militaria Mediaevalia prezentowane są najnowsze znaleziska i analizy uzbrojenia średniowiecznego z całej Europy, ale i Bliskiego Wschodu. Redakcja współpracuje z wybitnymi naukowcami zarówno z Polski, jak i Bułgarii, Czech, Estonii, Gruzji, Niemiec, Rosji, Rumunii, Słowacji, Stanów Zjednoczonych, Ukrainy, Wielkiej Brytanii czy Włoch. Artykuły publikowane są w języku polskim, angielskim lub innych językach słowiańskich, z obszernymi streszczeniami w językach polskim lub angielskim. Pierwotną wersją czasopisma jest wersja papierowa, wyprzedane nakłady poszczególnych numerów są udostępniane w formacie pdf na stronie Muzeum Historycznego w Sanoku.
Redakcja i Komitet Redakcyjny / Editor and Editorial Committee
Redaktor / Editor
mgr Piotr Kotowicz
Muzeum Historyczne w Sanoku /
Historical Museum in Sanok
ul. Zamkowa 2
PL 38-500 Sanok
e-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
Sekretarze Redakcji / Editorial Secretaries
Mgr Arkadiusz Michalak
Muzeum Archeologiczne Środkowego Nadodrza /
Archaeological Museum of the Middle Odra River Area
ul. Długa 27
PL 66-008 Świdnica k. Zielonej Góry
e-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
Dr Lech Marek
Instytut Archeologii Uniwersytetu Wrocławskiego / Institute of Archaeology of Wrocław University
ul. Szewska 48
PL 50-139 Wrocław
e-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.Mgr Marcin Glinianowicz
Muzeum Budownictwa Ludowego w Sanoku / Folk Architecture Museum in Sanok
ul. Traugutta 3
PL 38-500 Sanok
e-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
Komitet Redakcyjny / Editorial Committee
Prof. Jan Machnik – Polska Akademia Umiejętności w Krakowie / Polish Academy of Arts and Science in Cracow, Polska / Poland
Prof. Michał Parczewski – Uniwersytet Rzeszowski / Rzeszów University, Polska / Poland
Dr Marcin Wołoszyn – Uniwersytet Rzeszowski / Rzeszów University, Polska / Poland
Mgr Wiesław Banach – Muzeum Historyczne w Sanoku / Historical Museum in Sanok, Polska / Poland
Mgr Jerzy Ginalski – Muzeum Budownictwa Ludowego w Sanoku / Folk Architecture Museum in Sanok, Polska / Poland
Rada naukowa / The Scientific Council
PD Dr. Felix Biermann, Georg-August-Universität Göttingen, Getynga / Göttingen, Niemcy / Germany
Dirk H. Breiding, Philadelphia Museum of Art, Filadelfia / Philadelphia, USA
Doc. PhDr. Pavel Kouřil, CSc., Archeologický ústav AV ČR, Brno, v. v. i., Republika Czeska / Česká republika
Prof. dr Zeno-Karl Pinter, Universitatea "Lucian Blaga", Sybin / Sibiu, Rumunia / Romania
Dr hab. prof. UG Witold Świętosławski, Instytut Archeologii Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk, Polska / Poland
Alan Williams, PhD, The Wallace Collection, Londyn / London, Wielka Brytania / United Kingdom
Recenzenci / Reviewers
Prof. dr hab. Leszek Kajzer – Uniwersytet Ĺódzki, Ĺódź University, Polska/Poland
Doc. PhDr. Michal Slivka, CSc. – Univerzita Komenského v Bratislave, Słowacja/Slovakia
Prof. Krzysztof Wachowski – Uniwersytet Wrocławski, Wrocław University, Polska/Poland
W razie potrzeby Redakcja powołuje także innych recenzentów do oceny nadsyłanych prac / If necessary other reviewers also give opinions on some submissed articles
SPIS TREŚCI
STUDIA I MATERIAŁY – STUDIES AND MATERIALS
Georgios Kardaras
The nomadic art of war. The case of the Avars / Sztuka wojenna koczowników. Przypadek Awarów
Raffaele D’Amato
Old and new evidence on the East-Roman helmets from the 9th to the 12th centuries / Stare i nowe źródła do dziejów wschodniorzymskich hełmów z IX-XII wieku
KOMUNIKATY – ANNOUNCEMENTS
Mamuka Tsurtsumia
Medieval Sword and Sabre from the Georgian National Museum / Średniowieczny miecz i szabla z kolekcji Gruzińskiego Muzeum Narodowego
Marcin Engel
Wczesnośredniowieczny trzewik pochwy miecza z miejscowości Stulichy, pow. Węgorzewski / Early Medieval Sword Scabbard Chape from Stulichy, Węgorzewo district
Keith A. Dowen
An Early Medieval Sword in the Wallace Collection / Wczesnośredniowieczny miecz ze zbiorów Wallace Collection
Radosław Liwoch
Militaria ze Starego Żmigrodu / Military Artefacts from Stary Żmigród
Agnieszka Naleźny
Ostroga rycerska z zamku krzyżackiego w Radzyniu Chełmińskim / A Knightly Spur from the Teutonic Castle in Radzyń Chełmiński
Petr Žákovský
Medieval Awl-Pike from Žeranovice in Moravia / Średniowieczne szydło z Žeranovic na Morawach
Marcin Adamiak, Radosław Zdaniewicz
Żelazna szabla ze zbiorów Muzeum w Gliwicach / Iron Sabre from the collection of Museum in Gliwice
Alan Williams, David Edge
Three ‘grotesque’ helmet visors in the Wallace Collection / Trzy groteskowe zasłony hełmów z Wallace Collection
ODKRYCIA – DISCOVERIES
Piotr N. Kotowicz, Robert Fedyk
Wczesnośredniowieczny trzewik pochwy miecza z okolic Sanoka / Early Medieval Sword Scabbard Chape from the surrounding of Sanok
Piotr Strzyż, Jacek Ziętek
Okucie pochwy miecza z Przybyszyc / Sword Scabbard Chape from Przybyszyce
Radosław Liwoch
Topór z Prywitowa w obwodzie żytomierskim na Ukrainie / Axehead from Pryvitov in Zhytomyr province, Ukraine
Marek Florek
Wczesnośredniowieczny rogowy grot strzały ze Wzgórza Zamkowego w Sandomierzu / Early Medieval Horn Arrowhead from Castle Hill in Sandomierz
Olgierd Ławrynowicz, Wojciech Wasiak
Nowo odkryty miecz z Łowicza / Newly discovered Sword from Łowicz
Olgierd Ławrynowicz, Piotr Strzyż
Późnośredniowieczny kord z Siarzewa koło Ciechocinka / Late Mediaval Falchion from Siarzewo nearly Ciechocinek.
Marek Florek
Średniowieczny topór z Sandomierza / Medieval Axehead from Sandomierz
Marek Florek
Żelazny grot strzały z Górek Klimontowskich, pow. sandomierski, woj. świętokrzyskie / An Iron Arrowhead from Górki Klimontowskie, Sandomierz distr., Świętokrzyskie Voivodeship
KRONIKA – CHRONICLE
Obituary – prof. PhDr. Radomír Pleiner, DrSc., FSA (26.04.1929 – 13.01.2015) (Jiří Hošek, Paweł Kucypera, Peter Crew)
Miecze Wikingów. Nowa monografia skandynawskiego oręża pióra Fedira Androŝuka (Andrzej Janowski)
Piotr Strzyż, „Broń palna w Europie Środkowej w XIV-XV w.” (“Firearms in Central Europe in the 14th-15th c.”).
Instytut Archeologii i Etnologii PAN. Ośrodek Badań nad Dawnymi Technologiami (Institute of Archaeology and Ethnology of the Polish Academy of Sciences. Centre for Research on Old Technologies). Łódź 2014, pp. 415 including 119 tables, CD with catalogues and maps (Grzegorz Żabiński)
Piotr Chlebowicz, „Ręczna broń palna w średniowieczu (badania eksperymentalne)” (Piotr Strzyż )
Lech Marek, „Europejski styl. Militaria z Elbląga i okolic”, Wrocław 2014, 217 ss. (Olgierd Ławrynowicz)
Nowa monografia militariów średniowiecznych z terenu Bośni i Hercegowiny (Andrzej Janowski)
Equites stipendiarii. A review of the book by Tadeusz Grabarczyk „Jazda zaciężna Królestwa Polskiego w XV wieku” (“Mercenary Cavalry of the Kingdom of Poland in the 15th c.”), Blue Note, Łódź 2015, pp. 308, illustrations, maps (Aleksander Bołdyrew)
WYKAZ SKRÓTÓW – LIST OF ABBREVIATIONS
AUTORZY – AUTHORS
KOLĘDUJMY
Zaproszenie na koncerty charytatywne
oraz wspólne śpiewanie kolęd i pastorałek
w Krośnie - 2 stycznia 2016 r. (sobota), godz. 17:00
i Sanoku - 3 stycznia 2016 r. (niedziela), godz. 17:00
(Sala Gobelinowa w podziemiach sanockiego zamku)
Występię:
- Chór WIDYMO
- OPOWIEŚCI Z WALIZKI
- ZESPÓĹ LIRNICZY Z LESKA
Podczas koncertów zbierane będę datki na cele charytatywne
SERDECZNIE ZAPRASZAMY!
W klasztorze Sióstr Nazaretanek w Komańczy zakończył się niedawno remont zabytkowych wnętrz. W trakcie przeprowadzonych z ogromnym pietyzmem prac odnowiono też Izbę Pamięci ks. Prymasa kard. Stefana Wyszyńskiego, który w tym domu przebywał internowany od 29.X.1955 do 28.X.1956. Ekspozycja mieści się w jednej z sal na parterze, w holu i na korytarzach klasztoru. Obejrzeć tu można oryginalne meble i elementy wyposażenia pokoju ks. Prymasa, szaty liturgiczne, mszał i rozmaite drobne pamiątki a także dziesiątki archiwalnych fotografii z okresu internowania w Komańczy. W urzędzeniu wystawy swój skromny wkład ma także Muzeum Historyczne w Sanoku.
W ramach projektu realizowanego dzięki współfinansowaniu ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, w Muzeum Historycznym w Sanoku zakończono prace konserwatorskie trzech ikon z XVIII w. Zabytki wytypowane do zadania znajdujęce się dotychczas w salach magazynowych nie były konserwowane od momentu pozyskania ich w wyniku akcji zabezpieczania zabytków połemkowskich w latach 1947-1949 i wpisania w inwentarz, stęd wymagały natychmiastowej interwencji konserwatorskiej.
Wśród eksponatów znajduję się:
1. Matka Boska Eleusa, Deszno, XVIII w., pierwotnie datowana na XIX w., po wnikliwej analizie konserwatorskiej okazała się ikonę przemalowanę. Pod XIX wiecznę warstwę malarskę, znajduje się wizerunek Matki Bożej Hodegetrii z XVIII w.
2. Św. Mikołaj z Zawadki, XVIII w., stanowi cenny przykład ikony hagiograficznej jednego z najpopularniejszych świętych zarówno w kościele wschodnim, jak i zachodnim.
3. Matka Boska Eleusa z Myczkowiec, XVIII w., stanowi przykład ikony ołtarzowej, osadzonej w drewnianej, ołtarzowej ramie, rzeźbionej i polichromowanej z trójbocznie zamkniętym przyczółkiem u góry.
Stan zachowania wymienionych ikon był zły, zasięg ubytków warstwy malarskiej wraz z zaprawę sięgał 40% powierzchni. Zwłaszcza w ikonie z Myczkowiec całe lico malowidła pokryte było charakterystycznę dla malarstwa tablicowego siatkę spękań spowodowanę cyklicznymi wahaniami temperatury i wilgotności. Ponadto obiekty zagrożone były przez drewnojady z rodziny kołatkowatych, które często atakuję drewniane podobrazia.
Prace restauratorskie od wielu lat utrudnia brak dobrze wyposażonej pracowni konserwatorskiej. Aktualnie musimy zlecać konserwacje osobom z zewnętrz, płacęc za wykonane prace niemałe kwoty. Na bieżęco konserwujemy szereg obiektów - musimy cyklicznie wracać do starych, dawno odnawianych obrazów, a jednocześnie ratować te nie konserwowane i zagrożone destrukcję.
Celem i zadaniem planowanych prac jest zachowanie, ochrona i prezentacja materialnego dziedzictwa kulturowego. Dyrekcja i pracownicy naszej placówki wyrażaję uznanie dla Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego za wspieranie naszych działań. Dzięki nim muzealna ekspozycja wzbogaci się o kilka wartościowych obiektów.
Ikony z naszych zbiorów należę do największych i najcenniejszych kolekcji ikon w Polsce i Europie. Sę bezcennym świadectwem sztuki sakralnej kościoła wschodniego rozwijajęcej się w granicach dawnej Rzeczpospolitej - Ojczyzny wielu kultur i narodów. Ich unikalna wartość, bogata ikonografia i naturalne piękno, przycięgaję setki turystów z kraju i Europy. Dlatego tak ważne jest by to wielkie dziedzictwo ikony przetrwało kolejne lata, co możliwe jest jedynie przy stałym dozorze i opiece konserwatorskiej.
Przy renowacji dwóch pierwszych ikonach pracowała konserwator dzieł sztuki: mgr Barbara Bandurka, trzecię zlecono pracowni konserwatorskiej "Rearte" s.c. A. Piotrowski z Krakowa.
Katarzyna Winnicka
Muzeum Historyczne w Sanoku
Dział Sztuki Cerkiewnej
Fotografie konserwowanych ikon dostękne TUTAJ
Mirosław Sałak, Andrzej Romaniak, Mirosław Sałak. Od trenera do przedsiębiorcy i menadżera, red. Andrzej Romaniak, Sanok 2015, ISBN 978-83-60380-36-9
Księżka wspomnieniowa trenera i twórcy I-ligowej drużyny ciężarowców "Sanoczanka" oraz wieloletniego dyrektora sanatoriów w Rymanowie Zdroju i Iwoniczu Zdroju. Interesujęce źródło informacji o historii sanockiego sportu oraz ośrodków sanatoryjnych, wypoczynkowych i żeglarskich regionu. Do nabycia w kasie muzeum w cenie 20 zł.
Mirosław Sałak (ur. 1938 r.)Absolwent AWF w Warszawie (studia trenerskie - podnoszenie ciężarów) oraz AWF w Krakowie (Turystyka i Rekreacja, studia magisterskie). Trener podnoszenia ciężarów. Założyciel ZKS "Sanoczanka" - sekcji pod-noszenia ciężarów. Trener i twórca I-ligowej drużyny ciężarowców "Sanoczanka", zdobywca drużynowego Mistrzostwa Polski Juniorów w podnoszeniu ciężarów. W latach 1980-1990 Kierownik Działu Kultury, Sportu i Rekreacji SZPG "Stomil" w Sanoku. W latach 1990-2009 Prezes i Dyrektor Przedsiębiorstwa Sanatoryjno-Turystycznego "Stomil" w Rymanowie Zdroju (w skład kompleksu wchodzą: Sanatorium "Stomil" w Rymanowie Zdroju, Sanatorium "Stomil-Ziemowit" w Iwoniczu Zdroju i Ośrodek Turystyczno-Żeglarski "Zjawa" w Polańczyku). W latach 2009-2014 przedsiębiorca - właściciel Biura Turystyczno-Usługowego "RELAKS" w Sanoku. Od 2015 r. na emeryturze. Zamiłowania: oprócz podnoszenia ciężarów różne sporty halowe oraz żeglarstwo, turystyka piesza górska, rowerowa i narciarstwo.
Zobacz takze: Nasze publikacje
Dzieła Zdzisława Beksińskiego będą towarzyszyć 23. edycji Międzynarodowego Festiwalu Filmowego CAMERIMAGE w Bydgoszczy. Do Galerii Miejskiej BWA w Bydgoszczy pojedzie ok. 250 dzieł wypożyczonych z magazynów Muzeum Historycznego w Sanoku - w tym także obrazy, które wcześniej prezentowaliśmy w Phantastenmuseum w Wiedniu. Galeria Beksińskiego w Sanoku pozostaje do dyspozycji zwiedzających bez żadnego uszczerbku.
Wernisaż w Bydgoszczy już w niedzielę 15.11.2015. Wprowadzenie wygłosi dyrektor Muzeum Historycznego w Sanoku i przyjaciel tragicznie zmarłego artysty Wiesław Banach. Można się spodziewać, że wydarzenie uświetnią znakomici przedstawiciele polskiego i światowego kina. Ekspozycja w Bydgoszczy będzie czynna do końca stycznia 2016 r.